Ses bozuklukları nelerdir, ses bozukluklarında dil ve konuşma terapisi, ses terapisi nasıl yapılmalıdır
Ses Bozuklukları Nelerdir ?
Ses bozuklukları bireylerde çoğunlukla sesi yanlış kullanımına bağlı olarak ses tellerinde ve ses için gerekli havayı sağlayan diafram kasında meydana gelen bozukluklardır. Bu bozuklukları konjenital (doğumdan gelen) yada sonradan oluşmuş olabilir. Ses bozuklukları genel olarak fizyolojik ve psikolojik ses bozuklukları olarak ayrılır. Fizyolojik ses bozuklukları vücutta meydana gelen, yapısal bütünlüğü bozan oluşumlardan kaynaklanmaktadır. Bunların en sık rastlananları; nodül, polip, kist, ses teli felci dir.
Psikolojik ses bozuklukları ise bireylerde yapısal bir sorun olmamasına rağmen bireyin yaşadığı, duygu-durum bozuklukları, stres, depresyona bağlı olarak oluşan ses bozukluklarıdır. Psikolojik ses bozukluklarını vücudun bir tepkisi olarak görebiliriz. Ayrıca yapılan bazı araştırmalarda bireylerde stres ve gerilme durumuna bağlı olarak vücut kaslarının bazılarının diğer kaslara nazaran daha çok kastıkları ve gerdikleri ortaya çıkmıştır. Bu nedenle gergin olan bireylerde bazı ses bozuklarının görülme sıklığı diğer insanlara göre daha fazladır. Ayrıca oluşan bu gerilme ve sesin yanlış kullanımı birleşerek yapısal ses bozuklukları da oluşturabilmekedir.
Ayrıca bunun haricinde mutasyonel falsetto gibi ergenlik çağından sonra ses değişimi olmasına rağmen, bu sesi kullanmayan bireylerin ses bozuklukları da psikolojik ses bozuklukları sınıfına girmektedir.
Ses Bozukluklarında Değerlendirme Nasıl Yapılır ?
Ses bozukluğuna sahip bireyler de de diğer dil ve konuşma bozukluğuna sahip bireylerde olduğu gibi detaylı bir hasta tanım formu ve ardından algısal ve işlevsel birtakım değerlendirmeler yapılmalıdır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda bireylerin istekleri doğrultusunda terapi programı oluşturulmalı ve sık ve düzgün bir biçimde terapi seansları yapılmalıdır. Özellikle ses bozukluğuna sahip bireylerde verilen egzersizlerin düzenli biçimde tekrar edilmesi, aksatılmaması ve terapiye devam önemlidir
Ses Bozuklukları Nasıl Tedavi Edilir ?
Ses bozukluklarında terapinin ilk adımı ses hijyenidir. Bu adımda ses bozukluğu yaşayan bireye sesi için en ideal davranışlar hakkında detaylı bilgi verilir. Birey seans süresince ve seans sonrası normal yaşamında ses hijyenine önem vermesi oldukça önemlidir. Birey ses hijyenini detaylı biçimde öğrendikten sonra yapılan bireysel değerlendirme sonucu ulaşılan bilgiler ile bireysel bir terapi programı hazırlanmaktadır. Bireyin muzdarip olduğu ses bozukluğuna ve şiddetine göre özenle hazırlanmış olan ses terapi programı aşamalı bir biçimde uygulanmaktadır. Bunun yanında bireye günlük, haftalık ev egzersizleri verilmektedir. Yapılan seans kadar ev egzersizlerininde yapılması önem arz etmektedir.
Randevu: Tıklayınız
Kaynakça: https://www.asha.org/Practice-Portal/Clinical-Topics/Voice-Disorders/